دان اولــــــــــــــــــــــــــــدوزو

دان اولدوز ایستر چیخا گوزل یالواری چیخما

آموزش لغات توركی آذربایجانی

+0 به یه ن

ك گ


كؤپوك: حباب

كؤتو: پیس

كؤتور: سطح ناصاف

كؤتوك: ریشه درخت، ریشه، كنده

كؤچری: مهاجر، كو****

كئچیت: گذرگاه، معبر

كؤرپه: نوزاد

كؤز: زغال افروخته

كؤشك: قصر

كؤك: بن، ریشه

كؤكداش: همریشه

كؤكس: آغوش، باغیر

كؤلگه: سایه

كؤندم: فرصت، امكان قلق

كؤنه‌ز: لجباز

كؤنول: خاطر، دل

كؤهله‌ن: اسب پروار

كؤوره‌ك: ترد، لطیف

كؤینه‌ك: پیراهن

كؤیول: غار

كئییك: آهو

كالاوا: خرابه

كرتیك بورون: بینی كوتاه

كرتیك: بریده، ناقص

كروان قیران: ستاره سحری

كسر: برش، سلاح سرد

كسرلی: دارای برش، متنفذ

كسسه‌ك: كلوخ

كسگین: برا، قاطع، تیز

كسگینلیك: قاطعیت

كسه یول: راه میان‌بر

كسیك: بریده شده، ختنه شده

كسیملی: قاطع

كل: كچل

كل: نر، اؤكوز

كوتان: یئر سوره‌ن، جوت سوره‌ن، یئر سؤكن

كوتباش: كم عقل

كوتله: مردم، توده، ملت، اولوس، خلق

كوتوال: نگهبان قلعه

كوره‌ك: پارو

كوره‌ك: پشت، ظهر

كوْسا: كوسه

كوسه‌گن: دل نازك، زودرنج، قهرو

كوسو: قهر، رنجش

كولتور: فرهنگ، مدنیت، اویغارلیق

كوْما: ائو، آلاچیق

كوْمور: زغال

كیپریك: مژگان

كیچیلتمه: تحقیر، تصغیر

كیر: چرك

كیملیك: هویت

گؤبك: ناف

گؤبه‌لك: قارچ

گؤتورگه: ساختار، پایه

گئچمه‌ن: رهگذر، عابر

گئچه‌ری، گئچه‌رگی: گذرا، بی ثبات

گئچیجی حكومت: حكومت موقت

گئچینه‌جك: امرار معاش، گذران زندگی

گئده‌رگی: ناپایا، رفتنی

گئدیش: روند

گؤرتوگه: ساختار، فرم، زیربنا، طرح

گؤركم: ظاهر، نما

گؤركملی: خوش منظر

گؤرمه‌میش: ندید بدید

گؤرمه‌میش: ندید بدید

گؤره‌جك: سرنوشت

گؤرو: وظیفه

گؤروش: بینش، نقطه نظر

گؤروش: دیدار

گؤرونتو: پدیده، فنومن

گئری: عقب

گؤزده‌ن دوشموش: مغضوب، دل‌آزار

گؤزله‌مك: مواظب بودن، هادیر اولماق، ایره‌لیگ اولماق

گؤزله‌یین: مواظ باشید

گؤزلوك: عینك

گؤزه‌للمه: توصیف، مدح

گؤستریش: نمایش

گئن: ائنلی، گشاد

گئنئل: عمومی

گؤنده‌رن: فرستنده

گئنیش: وسیع،پهناور

گؤوده: بدن

گؤیه‌رتی: سبزی

گؤیه‌رچین: كبوتر

گؤیوش: سبزه، آدم چشم زاغی

گئییم: پوشاك، لباس

گدیك: گردنه

گرچك: حقیقت

گرده‌ك: حجله

گرگین: بحران

گره‌ك: باید، لازم، نیاز، واجب، بایسته

گره‌كلی: لازم

گزه‌گن: سیاح، سیاره، توریست

گزینتی: سیاحت

گله‌جك: آینده

گله‌جه‌یی: سال آینده

گله‌نك: دب، رسم، تكنولوژی

گلیر: درآمد

گلیشمه: شكل گیری، تبلور، روند

گلین: عروس

گمی: كشتی

گمیرگه‌ن: جونده

گه‌میرچك: غضروف

گه‌ییش: مشورت

گه‌ییشمه‌ك: مشورت كردن

گه‌ییشمه‌ن: مشاور، رایزن

گوپون: پتك سنگین

گوجوره‌مه: تجاوز به عنف

گوداز: لو

گودازا وئرمك: به باد دادن

گودكچو: نگهبان، دیده‌بان

گورنج: افتخار، اعتماد

گوزگو: آینه

گوزلوك: پاییزه

گوكسل: آسمانی

گولمه‌جه: لطیفه، جوك

گوله‌ش: كشتی

گوله‌شمه‌ك: كشتی گرفتن، زور آزمایی كردن

گوله‌گن: خنده‌رو

گولونج: مضحك، آدم مسخره

گون آشیری: یك روز در میان

گون آیدین: روز بخیر

گونئی: جنوب

گوندم: برنامه كار روزانه

گونه باخان: آفتاب گردان

گووشه‌ین: نشخوار كننده

گووه‌نجه: كفالت، تضمین‌ مالی

گووه‌نمك: افتخار كردن، بالیدن

گیدی: پست، رذل، بی‌اعتبار

گیرده، دیغیلماز، توپپاخ: مدور، گرد

گیریش: ورود

گیرینج: به تنگ آوردن، ذله كردن، بیزار كردن

 د و ز

دؤردم: چهار نعل، Dördəm

دؤزوم: صبر ، شكیب، Dözüm

دؤشه‌نه‌كلی: مفروش، Döşənəklı

دؤنرگه‌: چرخ، فلك، دوران، روزگار، Dönərgə

دؤنگه: پیچ (راه)، Döngə

دؤنه‌ر: دوره، روزگار، Dönər

دؤنوم: سرپیچ، خم كوچه، Dönüm

دئوریم: انقلاب، Devrim

دؤیه نك: پینه دست، مرتع فقیر از علوفه (مرتعی كه بر اثر چرای دامها علوفه‌ای در آن نمانده باش)، Döyənək

دؤیوش: جنگ، زدوخورد، Döyüş

دؤیوشچو: مبارز، Döyüşçü

دؤیوشداش: همرزم، Döyüşdaş

دؤیونتو: ضربان، هیجان، تپش، Döyüntü

دابان: پاشنه، Daban

دادلدالانماق: پناه گرفتن، مخفی شدن، Daldalanmaq

دادلی: شیرین، بامزه، Dadlı

داراق: شانه، Daraq

دارتماق: آسیاب كردن، Dartmaq

دارتیش: تشنج، Dartış

داریسقال: دار یئر، تنگنا، Darısqal

داریشلیق: تنگا، Darışlıq

داز: كچل، Daz

دازالاق: كچل، طاس، Dazlamaq

داشقین: لبریز، Daşqın

داشلیق: سنگلاخ، Daşlıq

داشینار مال: مال منقول، Daşınar mal

داشینماز مال: مال غیر منقول، Daşınmaz mal

داغارجیق: انبان، تغار كوچك، Dağarcıq

داغلیق: كوهستانی، Dağlıq

داغیدان: ناشر، Dağıdan

داغینیق: پراكنده، به هم ریخته، Dağılıq

دالاق: طحال، Dalaq

دالدا: خفا، Dalda

دالغا: موج، Dalğa

دالغالانماق: موجی شدن، متلاطم شدن، Dalğalanmaq

دالغین: مواج، متلاطم، Dalğın

دالماق: به فكر فرو رفتن، فرو رفتن، Dalmaq

دامار: رگ، Damar

دامارجا: خیردا دامار، مویرگ، Damarca

دامغا: مهر، Damğa

دان: سپیده، صبح، Dan

دانیشمان: سخنران و گوینده رادیویی، Danışman

داورانیش: رفتار، حركات و سكنات، Davranış

دایانات: مقاومت، پایداری، Dayanat

دایاناراق: با استناد، استنادا به، Dayanaraq

دایاناق: پایگاه، Dayanaq

دب: عنعنه، فرهنگ، رسومات، Dəb

درگی: مجله، Dərgi

درنك: انجمن، Dərnək

درین: عمیق، Dərin

دگه‌نك: چوب دستی بزرگ برای نزاع، Dəgənək

دگیشیك: عوضی، بدل، Dəgişik

دگیشیلمه‌ز: ثابت، لایتغیر، Dəgişilməz

دلیسوْو: دیوانه‌وار، همانند دیوانه، Dəlisov

دلیقانلی: شجاع، نترس مجنون، دیوانه، Dəliqanlı

دلیك: سوراخ، Dəlik

دلیلیك: دیوانگی، Dəlilik

دمیر یول: راه آهن، Dəmir yol

دمیر: آهن، Dəmir

دمیرچی: آهنگر، Dəmirçi

دن: توخوم، غله، Dən

دنیز: دریا، Dəniz

ده‌رینتی: محصول چیده شده، Dərinti

ده‌ویكمك: با تعجب به اطراف نگاه كردن مثلا در جایی كه آدم غریب باشد، Dəvikmək

ده‌ییرمان: آسیاب، Dəyirman

دوتساق: زندان، Dutsaq

دوراغان: ثابت، Durağan

دوراق: ایستگاه، Duraq

دورسون: جاوید، Dursun

دورمج: ساندویج، Dürməc

دورو: زلال، رقیق، Duru

دوروش: هیكل، ریخت، مقاومت، Duruş

دوروم: پایداری، شرایط، وضعیت، غلظت در مایعات، Durum

دوز بیلمه‌یه‌ن: نمك نشناس، Duz bilmiyən

دوزگون: صدیق، Düzgün

دوزلاق: نمكزار، Duzlaq

دوشگون: ضعیف، رنجور، بیمار، Düşgün

دوشمه: سقوط، Düşmə

دوشوك: بی‌حال، نارس، بجه سقط شده، Düşük

دوشونجه‌: اندیشه، فكر، ایده، Düşüncə

دوشونمه: فهم، شعور، Düşünmə

دوْغا: طبیعت، Doğa

دوْغال: طبیعی، Doğal

دوْغاناق: چنبر، Doğanaq

دوْغراما: تیلیت آبدوغ، Doğrama

دوْغرو: راست، Doğru

دوْغرولماق: داوطلب شدن، بلند شدن، پیشقدم شدن، Doğrulmaq

دوْغو: مشرق، Doğu

دوْغوم: تولد، Doğum

دوْلار: فصل تابستان، Dolar

دوْلاشماق: پیچیدن، Dolaşmaq

دوْلاق: پاتابه، Dolaq

دوْلایی: راه پر پیچ و خم، Dolayı

دومان: مه غلیظ، Duman

دوْناتماق: Donatmaq

دوْنار: فصل زمستان، Donar

دوْندورما: بستنی، Dondurma

دوْندوروجو: فریزر، Dondurucu

دونه‌ن: دیروز، Dünən

دوْنوق: منجمد، یخ بسته، Donuq

دوواق: درپوش، ساتر، Duvaq

دویغو: حس، Duyğu

دوْیماز: سیری ناپذیر، Doymaz

دویماق: حس كردن، Duymaq

دویولماق: حس‌ شدن، Duyulmaq

دویون: عقد، گره، Düyün

دیدرگین: آواره و سرگردان، جدا افتاده، Didərgin

دیرچه‌لیش: ترقی، رشد، Dirçəliş

دیرلیك: زندگی، طرز زندگی، Dirlik

دیرمیق: شن‌كش، Dirmiq

دیرناق: {مج} پرانتز، Dırnaq

دیره‌ك: ستون، Dirək

دیره‌نمك: دایانماق، ایستادن، مقاومت كردن، Dirənmək

دیز: زانو، Diz

دیزگین: افسار، Dizgin

دیشاری: بیرون، خارج، Dışar

دیشره: ائشیك، Dişrə

دیك: عمود، Dik

دیكئی: عمودی، Dikey

دیلداش: همزبان، Dıldaş

دیلمانج: مترجم، Dılmanc

دیله‌ك: آرزو، Dilək

دیله‌نچی: سائل، گدا، Dilənçi

دیلیم: قاچ، Dilim

دینداش: هم‌دین، Dındaş

دینده‌ن دؤنموش: مرتد، Dindən dönmüş

دینله‌مك: گوش دادن، شنیدن، Dinləmək

دینله‌یه‌ن، دینله‌ییجی: شنونده رادیویی، Dinləyən, Dinləyici

دییشمه‌ك: عوض كردن، Dəyişmək

رحمتلیك: مرحوم، Rəhmətliı

زارافات: مزاح، شوخی لطیف، Zarafat

زنگین: غنی، Zəngin

زوققوْو: مازی، خیلی ترش، Zoqqov

زومار: آذوقه، آذوقه زمستانی، Zumar

زیروه: قله، ستیغ، چكاد، شاواغ، Zirvə

زینه: باریكه آب،  

اكباتان ( اوخ باتان )

آلپ تكین سبك تكین یا سُمیك تكین

اردو

سانجاق ( سانج )

چوب كه از ریشة چُوپْ می باشد

آچار

خانه یا خانا از ریشة خان

چاپ

باتلاق یا باتاق یری

آناهیتا ( آنا ـ هیت، ناهید، ستارة ناهید )

چنگال ( در تركی چنگه و یا چنگل و احتمال

جنگل نیز از ریشة این كلمه باشد )

سودا كه اصل تركی اش سئودا می باشد

كوچ یا كُووچ

قاشق ( كه از ریشة قاش یعنی ابرو می باشد )

تپه، تل ( تلله ماق )

چكمه ( چكماق )

قاچاق

قاب ( قاب عكس )

قاچ یا قاش

دشت لوت ( لوت یعنی برهنه )

بویوك ( بزرگ )
كیچیك ( كوچك )

آبجی یا آباجی

داغون از ریشة داغیتماق

گُل

اجاق

قارّه احتمال از ریشة قاره یا قره باشد

گئومات یا گئوماد ( گوی ماد و نمونة آن در تاریخ تركان زیاد هست

 مانند گوی ترك یا گوی خان )

آقا با آغا ( آلپ آقا یا آغا از پادشاهان سكائی )

قشون

تنبك یا دنبك

دنج كه اصل تركی دینج می باشد

چاپار

اتاق از ریشة اوتناق یری

چَك یا چِك

یورش

خان ( اغوزخان، چنگیزخان،ستارخان )

خانم كه اصلش خانیم می باشد یعنی خان من ، سرور من ، خاتون  ( نرگس خاتون )

ادب یا آداب از ریشة دب می باشد

بشقاب

ببر یا بابیر ( بابریان هند از نسل امیرتیمور )

طاق ( طاغ یا داغ )

توپ ( توپلوم )

دمار یا دامار

قابلمه

تیمور یا دمیر

داداش (یولداش،قارداش)

میلیون و میلیارد
( میل، میلیون، میلیارد )

بلبل

ساچمه ( ساچما یا ساچ )

اُتراق

یواش یا یاواش( یاوا )

دوشمن كه از ریشة دویش یا منیله دویشن

دكمه یا تیكمه